Thursday, May 6, 2021

#0091- Indra Mali Newa HaikuTIPS / हाइकु च्वमिपिंत इन्द्र मालि सरया छ्याता





हाइकु च्वयेत हाइकु च्वमिपिंत इन्द्र मालि सरया छ्याता (सुझाव) । इन्द्र मालि सरया सार्वजनिक जूगु भिदियो मध्ये सखे थुगु भिदियो हे दक्कले लिपाया जुइफु ।


इन्द्र मालिनाप नेपाल सम्वत ११४१ फेब्रुअरि १८ स यानागु खँल्हाबल्हा (रिकर्दिंग)या लिधंसाकथं ल्ह्यया ।


सुरेश प्रधान


हाइकु स्वयेबलय् जितः ला गथे ता: धा:सां जिं नेवा: हाइकु सम्पादन यानाच्वनाबलय् छपु आर्तिकल छापे यानागु दु व पश्चिमान्चलयागु हाइकु । उकी छम्हसियां छु च्वल धा:सां नि जिं चच्छिया दुने स्वस:त्या हाइकु च्वयागु दु व हाइकु छु धा:सां हाइकु जिं च्वया धकाः धाल । थुखे नेपाःमितय्‌सं छु धयाच्वन धा:सां जिं हाइकु च्वयेत क्यबय् वनेबलय् थुखें नं भाव व: उखें नं उखें नं उखें नं हजारौं भाव जक वयाच्वनीगु गुगु निं काये गुगु नि काये जुइ । उकिं निंतिं जिं झिपु/झिंन्यापु हाइकु जिं उगु किसिमं च्वया धाइ, दक्वसिबय् त:धंगु गल्ति छु धा:सां थ्व हे ख: । हाइकु धयागु छगू सितिंगय् च्यापु/झिपु च्वयेगु मखु । कविता छगू सितिंगय् च्यापु/झिपु कविता च्वयेफु ला ? च्वये फैमखु ! छगू अनुभुतियात कयाः उकी यायेमा: । उकिं हाइकु च्वयेगु वखतय्, छगू सितिंगय् आपाः च्वये फैमखु, हाइकु च्वयेत दक्कलय् न्हापां ला छुं भाव, छुं अनुभुति कवि/हाइजिनया नुगलय दयेमाल । उकियात हाइजिनं छु धाःसा तुरुन्त पिकाये मज्यू, जिं जिगु शब्दय् धायेगु ख:सा हाइकु छु धा:सां समाधिग्रस्त जुइ हे मा: । समाधिग्रस्त जुइगु धयागु ऋषिमुनित समाधिइ च्वनेगु थें मखु, उकी छु धा:सां व भावयात अनुसरण यायेमाल व भावयात विचार विमर्शय् यंकेमाल व भावयात मनय् दुने साप जुइक घोते यानाः चाहिं यायेमाल । धाइ नि हिरायात मचुइकं हिरा चम्के जुइमखु, अथे हे तुं भावयात घोते मयायेकं व चम्के जुइमखु । भावयात घोते यायेगु निंतिं हे झीसं चाहिं छु धाल धा:सां व अनुशरण यायेमाल । उकिं समाधिग्रस्त जुइ धकाः धयागु, जब समाधिग्रस्त जुयाः वं च्वइ, च्वयेगु बखतय् वं छगू ला छु धा:सा नुगलय्, नुगलं गुगु पिहां व:गु ख: स्वत:स्फुर्त जुयाः पिहां वइ । व पिहां वइबलय् छ्गू सासलं व तुंगे जुइ, आपा: जुइमखु, जुइफु छग: निग: आख: कमि जुइफु, छ्ग: निग: आख: अप्व: जुइफु, लिपा सम्पादन यायेबलय् व मिले यानाः व हाइजिनं यायेफु । व ला छगू सासलं पिहां वइगु बखतय् उकी ला छगू छु धा:सां च्वंनिसें क्वय्‌थ्यंक छगू सासलं स्वात्त वनीमखु । व झिंन्हय्‌ग्व: आख:यागु स्वझ्व:या रुपय् यायेफु, उकिया निंतिं थ्व प्राक्तिस दक्कलय् अप्वः जू । थथे हे तुं प्राक्तिस यायेगु यानाः इन्दियनतय्‌सं नं च्वयात:गु दु, मेगु मखु दक्वसिबें ला छु धाःसा हाइकुइ थ्व ला याये हे मा:, थ्व मयायेकं हाइकु जू वइ मखु । उकिया निंतिं हाइकु च्वयेगु बखतय् हाइजिनतय्‌सं समाधिग्रस्त जुइ हे मा:, हाइजिनतय्‌सं छु यायेमाः धा:सां थ्व छगू बिचा: यायेमा, हाइजिनतय्‌सं ला छु धा:सां हाइकु च्वयेगु बखतय् मेगु छगू ध्यान बिइमा:गु दु । व छु धा:सां निता चीज ध्यान बिइमा:गु दु, छगू ला यासु मदयेकं जि हे मज्यू, यासु मन्तकि अर्थया बेअर्थ जुइ । अले प्रत्येक छगू ला जिं न्हाच: धाये ल्व:मन, छु धा:सां प्रत्येक झ्व: स्वतन्त्र जुइ हे मा:, प्रत्येक झ्व:या स्वतन्त्र अर्थ दइ ।


नेपाल संवत ११४१ चौलागा दसमि (मे ०६ / बैशाख २३) बसुवा:

 


Monday, May 3, 2021

#0090- 1141May03-चिबाखँ ०५ = चियर्स = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२



चिबाखँ ०५ = चियर्स = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२ 

SaChhaguFarakAbhibyakti20-ChibakhanCHEERS-1140Aug22-05

https://www.youtube.com/watch?v=VSlKYCbPjaU


चियर्स !!!

अतिकं न्ह्याइपुके माम्ह ककाबा, त्वह न्ह्याग्गु पिकानां नं मचाखाचा थःथिति नाप च्वनां नसात्वंसाया व्यवस्था यायेगु÷याकेगु ग्वसालय् न्ह्यचिला हे च्वनिइम्ह, उकिइ हाकनं अय्ला भतिइचा मदयेकं सवाः प्mयासुका जुइम्ह ।


बा पिनि दाजुकिजा तःम्ह दुसां तब्र्वापिं सिबे बाया ल्यू ककाबा हे सत्तिइ, छाय् मस्यु, सखे व हे ककाबानाप खँ अप्वः ब्याःगुलिंला जुइनि, अले ककाबाम्ह नं मस्तयेत स्यनेकनेगुलिइ उति हे न्ह्यांम्ह ... बरु मस्त हे थकाः का ।

 

ककाबा म्हसुक मदया अस्तालय् यंकूगु थौं स्वन्हु दयेधुंकल छिं स्यूकि मस्यू ? तिरि मय्जुया सलं व थारान्हुइ ... माःगु जक खँल्हानाच्वनिइ मखु प्यन्हुजालय् तिनि नापलाना खँब्याका वयागु, थुगुसिइया गुथिइ न्हूगु पुस्ताया मस्तयेत नं ज्याख्यलय् दयेक ज्याभ्mवः न्ह्याकावनेगु बिचाःयानाति धाःगु ध्वाध्वां सुयाच्वन । का कन्हय् लँकथंलाका अस्तालय् स्वयावनेका ।

तिरि मय्जुया तिस्सः तायेदै जि नं वये ककाबा स्वः वनेतः ...., जि हे ज्यूनि नापं वनेका, वयागु लिसः ।

 

अस्तालय् थ्यंका, न्यनेकने यात, तःल्वय् मखु ज्याथ ल्वय्, ज्वर भचा खनेदु निन्हु स्वन्हुं हे छेँ यंकेगु जुइगु खँ न्यन लिहांवल । मेगु च्यान्हु झिन्हुं नं ककाबा छेँ महःनि, हाकनं न्यन गथेच्वं आः ककाबाःया, लिसः न्यने दै निन्हु स्वन्हुं छेँ हयेगु, फुक्कं पाय्छि खनेदत अथेसां अव्जरभेसनय् निन्हुति तयेधाल डाक्टर तयेसं ....

 

न्ह्यानाच्वंगु बैठकया टेबुलय् तयातःगु साइलेन्त मोडया मोबाइल भ्याररररर भ्यारररर सःवयेक सन, काचाकाचां सुयागु फोन धका स्वल, छेँयागु जुयाच्वन, दाइ ककाबा मन्त किजाम्हसिया सः तायेदत । खंग्रंग जुल व, न्ह्यानाच्वंगु बैठकं वाथाक्क दन, सरासर पिहाँवल ... आकाझाकां ककाबा मदुगु सुचं सखे वं पत्या याये मफुनि । मचाय्कं वया पलाः न्ह्यात ककाबायात थ्व अनित्य हलिमं बिदा बिइत दिपय् वन, माःकथंया संस्कारीत ज्या क्वचायेकल, छेँ लिहाँवल । अझं वं पत्याः यानाच्वंगु मदुनि, गनं वैत सःता हैतिनि थें न्हाय्पं तिंस्वाकाच्वनिइ, तर गन सः ताय् दै ?

 

ककाबा मदुगु थौं घःसूयां तिथि क्यने धुंकल !!! ओहो ...

 

सनाःगुथि निसें छेँजः नापलायेगु तकं गुथिया कथं हे व्यवस्थित यायेमा व यानावनेमा धका सकलसित कुत्तुकुला छ्याता बियातुं च्वनिइम्ह, ककाबा मदुगु दुःख छथिइ सा आ ककाबा नाप अय्लाया सवाः काये खनिइ मखुगु व थीथी कथंया छ्याता कायेगु ह्वःता त्वफिउगुया चिंता ।

 

उप्m, वया म्हिगःया म्हगसया लू ...

 

ककाबाया हे कुतलं व्यवस्थित जुयावःगु छेँजः खलःया गुथिया मुनाज्या, उकिइ फलाना मवःनि छाय् फोनया धका न्वाका माय्का च्वनिइम्ह व काय्चा, कौला यायेगु न्ह्याये धुंका, तुप्लुक्क थ्यनिइ । ककाबाया सः तापाक्कं हे तायेदै, का वयात छख्वलानिं ब्यु ... न्ह्याब्बलें हे लिबाका च्वनिइगुका, ईया व्यवस्थापन याये गबले जबक सयेकिइगु मस्यु थुमिसं धका पुतुपुतु नं हाला हे च्वनिइ । अय्ला छख्वला थ्यनिइ, का ककाबा ल्वाकेमाल धका गिलास न्ह्याकिइ, अफसोच गिलास ल्वाके मलावं कुचाकुचा दलिइ ... । ककाबाया सः तिस्सलं थ्वै, छु तालयागु गिलास थ्व ? ल्वाके हे मलावं कुचादःगु का मेगु गिलास हयाब्यु । गिलासय् अय्ला वै तर ककाबा नाप ल्वाके मलावं, न्ह्यलंचाइ ।

 

ककाबा मदुगु थौं १३ या लत्या ।

 

म्हिगःया म्हगसं वयात कुत्तुकुलाच्वन, न्हिच्छियंकं वयागु न्ह्यपुइ म्हगसया लू मिखाय् ततक्यंकः वयाच्वन । बलंतलं सनिल जुल, नसाया पित्या मखनं वं । मय्जुयात धाल ...., लैं निकु ता, ल्वसा थौं थ्व हे जुल, अय्ला छख्वला ति ..., नापं ककाबायात नं छख्वला अय्ला व लैं ल्वसा द्यछात । ककाबायात द्यछाःगु अय्लाया गिलासनाप चियर्स यात घुतुक्क त्वन । ताःहाकः सासः ल्हात अले झसुका तया म्ह याउंसेच्वंगु अनुभुति यात ... ... उप्mफ ... ...



सुरेश प्रधान, यल

suresh.tayeju@gmail.com

नेपाल संवत ११४० गुलागा: दुतिया (अगस्त ०५ / साउन २१)

 

पुनश्च : थुगु बाखँया प्रस्तुतिइ खनेदुपिं पात्र, थाय, घटना, आदि सकतां कालपनिक जक ख: । छुं कथं सुं वा सुयागुं परिवेश नाप ज्व:लातसा संयोग जक तायेका दिइत इनाप यानाच्वना ।


#0089- 1141May03-चिबाखँ ०४ = बलात्कारि ल्यव: = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२

चिबाखँ ०४ = बलात्कारि ल्यव: = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२ 

SaChhaguFarakAbhibyakti20-Chibakhan-BALATKARILYAWA-1140Aug22-05

https://www.youtube.com/watch?v=yvX0oaOACes


बलात्कारि ल्यवः

 

म्हिगःतक व ल्यवःसिं मिजं पासा हिला जुइम्ह

थौं व ल्यवः पाखेँ बलात्कार जुल

कारण मात्र वयागु पाःल्हातय् प्याखँ ल्हुइत

वया ल्यवःनं तिरस्कार याना बिल

 

बलात्कारया मुद्दा अदालतय थ्यन

बहस न्ह्यात, वकिल नं मिसा, न्यायाधिस नं मिसा

 

बल्लागु कथं दसू वल, छेँ सुं मदुगु ईलय् थ्व मति मभिंम्ह मिजं नं, जिमि क्लाईन्तयात बलात्कार यात

 

अदालत छझाः शून्य जुल

 

मिजंया ख्वालय् मनःगु बिष खने दयाच्वन

मिसाया ख्वालय् प्रतिशोधया मिं च्यानाच्वन

 

न्यायाधिसया मुगःचिया सलं अदालतया शून्यता भंगजुल

 

न्यायाधिसं फैसला न्यंकल : एकान्तगु थासय् छुं नं कथंया मिसाया स्वीकृति मदयेकं याकःचा मिजं नं याकःचाम्ह मिसानाप यौन सम्पर्क तयेफैगु अर्थात बलात्कार यायेफैगु अवस्था शारीरिक बिज्ञानया सिद्धान्तं आः तक क्यने मफुनि, अथे जूगुलिं प्रस्तुत परिवेशय् बलात्कार जुइफैगु सम्भावना गनं हे खने मदु । उकिं थ्व मात्र जिल जिल भिंद्यः, मजिल मजिल गनद्यः या हू जक खः । आरोप निराधार ठहर यासें खारेज याना ... फैसला न्यनां सकलें त्वाल्यां ... ... ईजलासं दनां न्यायाधिस थःगु क्याबिनय् दुहाँवन, खापा ध्याम्म तित, थौया ईजलास क्वचाःगु घोषणा जुल ।

 

न्ह्यसः दना हे च्वन, शारीरिक हिंसा सुयात ? सुयागु पाखेँ जुल ? ल्यवःयात वा ल्यवः पाखेँ अर्थात ल्यवःसिंयात वा ल्यवःसिं पाखेँ ... ... ... ???


सुरेश प्रधान, यल

suresh.tayeju@gmail.com

नेपाल संवत ११४० गुलागा: दुतिया (अगस्त ०५ / साउन २१)

 

पुनश्च : थुगु बाखँया प्रस्तुतिइ खनेदुपिं पात्र, थाय, घटना, आदि सकतां कालपनिक जक ख: । छुं कथं सुं वा सुयागुं परिवेश नाप ज्व:लातसा संयोग जक तायेका दिइत इनाप यानाच्वना ।

#0088- 1141May03-चिबाखँ ०३ = स्विंगर्स क्लव = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२

चिबाखँ ०३ = स्विंगर्स क्लव = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२ 

SaChhaguFarakAbhibyakti20-Chibakhan-SWINGERS_CLUB-1140Aug22-05

https://www.youtube.com/watch?v=TWAryfNEPNU


स्विंगर्स क्लव

 

सुक्रवाःया दिं, थ्यंमथ्यं सनिलया न्याता ई ...

 

कुत्लुक्क कुत्लुक्क, चित्लिक्क चित्लिक्क, छ्यांग्लांग छ्यांग्लांग, आदि इत्यादिया सः वयेक छताजि (पिनें छुं नं खने मदुगु) कसिचाय्, रिसोर्तया कोथाया ताःचा क्वफानां छज्वः छज्वः यानां त्यपुपिं स्वनिगलं भचा तापाक्कया छगु तःजिगु पार्ति हलय् दुहां वनाच्वन । अयेक स्वयेवले सकलें पीदँ (४० दँ) पुलेधुंकूपिं हे थेंच्वं, नीन्याज्वः (२५ ज्वः) ति भाजु मय्जुपिं हलय् थ्यन । अपिं सकलें हे नेवाः परिवारया छेँजःपिं थें खने दु ।

 

ककतेल पार्ति न्ह्यात, थःथःपिन्त यःयःगु त्वनेगु कयावं वन, गुता ति ई जुल बार तिइगु ज्या न्ह्यात । ब्यलिया व्यवस्था न्ह्यात, सकसियां ब्यलि क्वचाल, सकलें भाजु मय्जुपिं भचा भचा सिंसिं हे काल थेंच्वं, वीकएन्द (Weekend) छ्यायेत वःपिंला खत, छु मतलव ???

 

पलख उखेंथुखेंया खँ ल्हायेगु ज्या न्ह्यात । गफसफय् सिंसिंधाःगु पहलं भाजु मय्जु पिसं शाकाहारी नाप नापं मांशाहारी नं खँ न्ह्यथनेगु न्ह्याकल । सखे थथे नुगःया खँ पितहयेगु ह्वःताः यक्को लिपा चूलाःगु थें तायेकल जुइमा । मांशाहारी ख्यालिखँ मालेगु झ्वलय् छम्हसिया मोबाइलय दिस्प्ले जुल व मचायेकं उच्चारण यात स्विंगर्स क्लब (Swingers' Club), सकसियां छप्वाः म्हुतुं न्ह्यसः तल छु ले थ्व स्विंगर्स क्लब धयागु ? मोबाईलं युत्युब (YouTube) स मालेगु जुल, लुयावल, प्ले जुल ... ।

 

युत्युबया बःचा हाकःगु जानकारि मुलक भिदियो क्वचाल नापं सकसिगुं ख्वाः हिंबुलातःथें ह्याउंसे च्वनावःगु सुनां हे मचाः ... अप्पोसिगु म्हुतुं छक्वलं थें हे शब्द पिज्वल “ओहो थजाःगु नं समाज दु खनिइ ... हैत् ...” कन्हय्खुन्हु गथे ख्वाः ल्वाकाजुइ थमिसं । मखंक व मसिइक यक्कों जुयाच्वं थ्वला अति हे जुल ... धैत् ... । सकसियां सिंसिंकाःगु सू तनेधुंकल, ख्वाः गर्खेसे च्वंकाहल, हैत् क्या बोर जुल गज्याःगु खँ न्यने व स्वयेमाल धाधां फफ स्वयाच्वन ।

 

का का म्वाःल छख्वला छख्वला ति लार्ज पेग, बेलखः का, घुतुक्क या, थःथःगु क्वथाय नु, छम्हस्यां प्रस्ताव तल, दम तयातःपिं कतांमरिचातथें बुलुहुं दन, स्वचालित रोबोत थें थःथःगु क्वथाय् वन ।

 

छगु क्वथाय् निम्हतिपूया सः तिइसलं तायेदत,

मिजंम्ह : सुला सुला पर स्त्री व पर पुरुष गमन याना हे जुइपिन्तला थ्व क्लब पायेछिगु हे उपाय खनिइसा का हला ??? थःपिनिगु निश्चित चाकःया दुने खुल्लम खुल्ला कला/भात हिलाबुला यानां चा तकं छ्याये ज्यूगु व नं निम्हस्यां खुलस्त सहमति दैगु !!!

मिसाम्ह : खः खः ! छेँ कला दयेक दयेकं पिने गर्लफ्रेन्द चाःहिका जुइपिं मिजं तयेसं, थः कलाःतं नं ब्वाइफ्रेन्द दयेकूसां ल्याः मदु धकाः नुगः चकंके फःसा ज्यूका । मेगु सकतां मिसा/मिजं या समान अधिकार धका हालिइपिं महिला अधिकारवादि धाःपिसं थजाःगु खँ ल्ह्वनिइला ?

गुलि मिइ–तू व विइ–तु या “जिल जिल भिंद्यः मजिल मजिल गनद्यः” या संक्रमणया खँल्हाना जुइ थें ???

 

सखे सकसिगु क्वथा क्वथाय् थजाःगु हे खँ जकं ब्यानाच्वंगु मखुला ? गनं थजाःगु न्हूगु समाजया विकास झीगु हे जःखः जुयाच्वंगु ला मदुला ?? सकारात्मक वा नकारात्मक, गुकथं स्वयेगु ???

 

संस्कारित व सस्कृतिं भय्ब्यूगु नेवाः संस्कारया काय् भौ अले म्ह्याय् जिलाजंपिं आधुनिक संस्कृतिया अनुसरणया नामय् गनं भ्रमित जुया कुसंस्कारया अम्मलि जुया वनिइगुजकं मखुला ??? भौतिकवाद व स्वच्छन्द समाजया सिमाना गुथाय् थ्यनकि क्वचाइ ... ??? अस्तु ... ... ...

 

सुरेश प्रधान, यल

suresh.tayeju@gmail.com

नेपाल संवत ११४० गुलागा: दुतिया (अगस्त ०५ / साउन २१)

 

पुनश्च : थुगु बाखँया प्रस्तुतिइ खनेदुपिं पात्र, थाय, घटना, आदि सकतां कालपनिक जक ख: । छुं कथं सुं वा सुयागुं परिवेश नाप ज्व:लातसा संयोग जक तायेका दिइत इनाप यानाच्वना ।


#0087- 1141May03-चिबाखँ ०२ = औपचारिकता लजगाःया = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२

 चिबाखँ ०२ = औपचारिकता लजगाःया = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२ 

SaChhaguFarakAbhibyakti20-Chibakhan-LAJAGA_AUPACHARIKTA-1140Aug22-05

https://www.youtube.com/watch?v=GCjns7XphyU


औपचारिकता लजगाःया

 

छेँ ज्या, छेँ हे ज्यासः अले छेँया जः दुजः पिसं हे गाःगु आसा नारानया लजगाः, आम्दानि जूसां थःगु हे मजूसां थःगु हे । निरन्तर न्ह्याना हे च्वंगु अमिगु पैतृक (खानदानि) लजगाः, खने दयेक थय्त गाःगु खने मदुसां छुं नं ज्याखँ पूवंकेत थौं तक सुयाकें ग्वाहालि फ्वने म्वाःनि । ज्याखँ न्ह्यानां हे च्वंगु दु, गनं बैंक वा बित्तिय संस्थां त्यासा (ऋण) कायेमाःगुं मदुनि अथेंतु प्रत्यक्ष कथं सरकारयात खनेदयेक कर/राजश्व पुलेमाःगुं मदुनि, अथेसां कारोवारया स्वरुपं लजगाःया हे जक सम्पति सालाखालां हे क्वःति (करोडौं) तकाया खने दयावये धुंकल । थथे खयानं मालिइवले न्यय्द्वः (५०,०००) तका पिकाये थाकुइगु, सकतां ध्यबा लाय्चिया लाय्चां हे न्ह्यानाच्वन, गुलिं वजारय्, गुलिं भन्दारय्, आदि आदि । खाताय् हिसाव म्ह्वजक, ल्हातय् निनेगु व नुगलं लुमंकेगु हे जक ।

 

आकाझाकां नेपाल संवत ११३५ बछलाथ्व सप्तमि (बैशाख १२ / अप्रिल २५) व बछलागा नवमि (बैशाख २९ / मे १२) निन्हु नेपालय् ग्यानापुक भुखाय् ब्वल, थुगु तःभुखाचं यक्कोथाय् ग्यानापुक हे बिनासयात व थ्व भुखाय्या लिभुखाय् लां ला हे न्यनाच्वन । थुगु बिनाशकारि भुखाचं आसा नारानया अस्थाइ संरचनाय् दिनाच्वंगु लजगाःयात नं यक्कों क्षति यानाबिल । विवस आसा नारान, थःगु अस्थाइ संरचनाय् दिनाच्वंगु लजगाःया क्षति त्वालां स्वयाच्वनेगु सिबें वयाके मेगु छुं उपाय मदु । हिसाब किताबया म्ह्वतिंयानां थुलि हे क्षति जुल धका धायेफुगु वं मखु, अथेसां वयागु हे ल्याखं नं छगु क्वःतिं अप्वः क्षति जूगु खनेदत । मिंपूम्ह थें वाथावाथा कं, अथेसां कने मज्यूगु बाखँ व हाले मज्यूगु म्ये थें जुयाच्वन । सरकार पाखेँ भुखाचं क्षतिग्रस्त जूपिं उद्यमि व्यवसायी पिंतः सिमित राहत प्याकेजया घोषणा यात, आसा नारानया मन निकुति थहाँवल गनं वयागु दुःखय् सरकारया छुं भतिचासां ग्वाहालि दैगु खःला ? तर सरकारया थुगु ग्वाहालि (राहत) प्याकेज सरकारी संयन्त्रय दुनेलाःपिं नापं करया संजालय दुपिं न्यायोचित उद्यमि व्यवसायी तयेगु निम्तिं जक धैगु नियम खनेदत । उफ्फ ... आसा नारानं झसुकाः तल, छाय् जिके ईलय् बिचाः मवल, औपचारिक रुपं व्यवसाय न्ह्याकेगु ?

 

वयागु लजगाःया प्रकृति कथं याकनं हे धस्वाये फैगु जुयालि लिमच्यूसे हाकनं थःगु आंत ब्वयाः लजगाः न्ह्याकावनेगु ज्या जुल, भुखाचं ब्यूगु पाठयात मननयानां थःगु लजगाः सरकारी निकायस माःकथं दर्ता यायेगु व्यवस्था यात, तर कर व राजश्वया ग्याःचिकुं न्ह्यानाच्वंगु आकार सिबें चकंछि (२५ प्रतिशत) ब्व जकया यात ।

 

निदँ/स्वदँ या ईलं वयागु क्षति थःगु हे मेहेनतं सालेफुगु थें खने दयावल । लजगाः व्यवस्थित नं जुयावःगु थें तायेकाहल, न्हापासिबें खातापाताया व्यवस्था यानांलि द्याःत्याःया ल्याःचाः नं खनेदुथें तायावल ... । लजगाः व न्हिथंया जिवन माथंवंक न्ह्याःगु थें अनुभुति जूगु तायेकाहल ।

 

अनायास ... ... हलिं न्यंक न्यनावःगु कोभिद–१९ अर्थात कोरोना भाइरस या तःल्वय् न्यनिइगु ग्याःचिकुं नेपालय् नं नेपाल संवत ११४० चिल्लागाः औंसि (चैत्र ११ / मार्च २४) खुन्हु निसें देय् तःखा ग्वयेगु (बन्दाबन्दि / लकदाउन) लागुयात । गुकिंयानां अत्यावश्यक आपूर्ति व्यवस्था बाहेकं फुक्कं फुक्कं व्यवसाय नापं गतिविधि द्यूगु जुल । गुकियात स्वभाविक तायेकल सकसियां, मात्र राजनैतिक नेतृत्व व सरकारया चहपह खनां यक्कों कुंखिनेगु ज्या जुयातुंच्वन । हलिंन्यंकं तःल्वय्या रुप काःसां नेपालय् थुकिया असर उलि गतिं खनेमदुगु नाप नापं कोरोना घानां हे आर्थिक गतिविधि न्ह्याकावनेमाःगु अले सरकारी कर्मचारि तयेत तनखा नकेत राजश्व संकलन मगाःगु आदि आदिया मुल्यांकनयानां सच्छि व निइन्हु (१२० न्हु) लिपा देय् तःखा चायकेगु घोषणा जुल । प्यलाया लकदाउन या असर उद्यमि व्यवसायी तयेत तःच्वःगु लिच्वः लाःगुलिं सरकारी ग्वाहालि अपरिहार्य जूगु सकभनं सःथ्वसेंलि, बल्लं खःथें मखुथें या छुटया व्यवस्था वल अले बैंक व बित्तिय संस्था पाखें बिइगु ऋणय् सरकार पाखेँ ब्याज ग्वाहालि (मिनाहा) या घोषणा जुल ।

 

आसा नारान थुगुसिया थ्व तःल्वय्यात सरकारं हःगु राहत ग्वाहालिया प्याकेज खनां हाकनं छक्वः झसंग वन ... अले थारा न्हुल ... लुमंकल न्यादँ न्ह्यःया तःभुखाय् । थुगु कोरोना तःल्वय्या हुनिं वयागु लजगाःया नक्सान उलिथुलि धाये फुगु मखुनि, सरकारया राहत ग्वाहालिया गुगु नं कुनं वयागु लजगाःयात थिइगु वं खंकेमफुत । थौं सकल सहकर्मि पासापिं निबृत जुया थःथःपिनि सन्ततियात व्यवहार लःल्हानां झासु लनेगु ईलय्, बल्ल वं थुइकल औपचारिक व्यवसाय व व्यवस्थित त्यासा (ऋण) या मू । वयागु लजगाः हाकनं ताय्तितिया अवस्थां न्ह्यांवने मालिइगुला धैथेंया भावं व भुग्लुं च्वन, सखे वया मनं धयाच्वन हाकनं दनां ब्वायेत गुलि ई काइतिनि ??? अस्तु !!!

 

सुरेश प्रधान, यल

suresh.tayeju@gmail.com

नेपाल संवत ११४० गुलागा: दुतिया (अगस्त ०५ / साउन २१)

 

पुनश्च : थुगु बाखँया प्रस्तुतिइ खनेदुपिं पात्र, थाय, घटना, आदि सकतां कालपनिक जक ख: । छुं कथं सुं वा सुयागुं परिवेश नाप ज्व:लातसा संयोग जक तायेका दिइत इनाप यानाच्वना ।


#0086- 1141May03-चिबाखँ ०१ = पुस्तान्तरण = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२

चिबाखँ ०१ = पुस्तान्तरण = स: छगू फरक अभिब्यक्ति-२० = ११४० अगस्त २२ 

SaChhaguFarakAbhibyakti20-Chibakhan-PUSTANTARAN-1140Aug22-05

https://www.youtube.com/watch?v=mXePgX5EItE


पुस्तान्तरन

स्वम्ह मचाखाचाया माँअबु, निम्ह म्ह्याय छम्ह काय् । आर्थिक रुपं यक्को सम्पन्न मखुसां मगाः मचाया उलि च्युता कायेम्वाः, थःगु हे परम्परागत व्यवसाययात आधुनिकि करण यायेगु कुतलय लगनशील नापं सामाजय धस्वायेगु आधारयात न्ह्याकाच्वन ।

 

स्वम्हं मस्तये इहिपा क्वचाल बाज्यवंगु बैस थ्यंका अमि अजा अजि जुइगु व छय्पिं म्हितकेगु आसा व लालसा कया छझाः झासु लन । म्ह्याय्पिं निम्हं बियाछ्वये सिधल नापं काय्या नं इहिपा क्वचाल । म्ह्याय्पिनिगु खँ हे मन्त कतःया छेँय् बिया छ्वयापिं, काय् नं इहिपा क्वचाय्का उच्च शिक्षा व प्रविधि हासिलया निंतिं धका पिदेशय् भौ नापं ज्वनावंम्ह १० दँ मयात, नं ब्वनेगाःगु सुचं वल नं देशय् लिहां वयेगु भलसा बियाहल । ज्या छु यानाच्वना धाःसा त्याजिक लिसः गबलें हे वःगु मखु । मस्तयेगु निंतिं थन हे च्वनेगु क्वःछिना धाइगु, अथे धाःगुया अर्थ थौं तकं थुइकेफुगु मखुनि ।

 

म्ह्याय्पिं/जिचाभाजुपिं वै माँ बौ निम्हसितं न्वाना थकिइ/वनिइ, आः नं गुलि ज्या याना च्वनेगु, अझ थज्याःगु ज्या नं याये न्ह्यांनिला ? दिकाछ्व, माःगु दुःख सियाच्वंगुला । काय् भौ नं पिदेसं न्वाना हइ, आम्कन च्वंगु सरसम्पति फुक्कं मिया थन हे झासँ, आम्कन छु हे दनिल्या ? थन फुक्कं सुविधा दु थन हे अःपु ।

 

अपिं थकालिपिनिगु सदावहार लिसः जुयाच्वनिइ थ्व हे व्यवसायीक ज्यां छिमिगु पालन पोषण नापं छिमितः थुलि ग्यंक ग्वाहालि यात, आः छिमितः थ्व हे लजगाः (व्यवसाय) कन्ना चायापुसेच्वन ?? फुसा छिपिंवया थ्व लजगाः च्वन्ह्याकेत ग्वाहालि याःवा मफुसा म्ह्वतिंनिं जिमितः थ्व ज्या दिकाछ्व धयाच्वने मते । फत्तले जिमिसं हे न्ह्याकाच्वने मफैगु अवस्थाय् थौंकन्हेया कथं व जिमि पुर्खाया अनुभवं गुथि स्वनां त्वता थके । आ तकला छिमिसं सिबें व आसानारां नं यक्को हे ग्वाहलि यानाच्वंगु दु, वयागु हे जिम्माय् गुथि स्वना गुथि दिकाथके । छिमिगुला छु हे भः दनिल्याः ? ज्याया मू सायद जिं सिबें छिमिसं हे थू जुइ, तर थ्व लजगाःया खँय् जिं छिमित थुइके मफुत, छाय् जिं मसिल ? व आसानारां नं हे जक नं गुलि न्ह्याके फै मस्यु, वया नं मस्तयेसं थ्व लजगाःस ध्यान ब्यूगु खने मदु ???

 

न्हिथं, निम्हं ज्याथजिथिया च्यूता थ्व झीगु परम्परा, संस्कार, संस्कृति, कला कौशल, आदि ईत्यादिं भय्ब्यूगु लजगाः न्हंके मबिइत छु याये गथे याये ? थुकिया माग देशय् दुने जक मखु पिदेसय् नं उतिकं हे ग्यंनि, थन हे ज्या सयेका वंपिसं गुलि बांलाक ज्यायाना च्वन । थःपिनि सन्तति मेपिंथाय् ज्या याःवनाच्वन सिसिककः या आम्दानिया भरय् । थन हे ग्वाहालि याःवा आम्दानि नं अप्वः दै धयां थुइके फुगु मखु, आः गथे याये ???

 

थःपिनिगु न्ह्यानाच्वंगु अले कःघाय् थाकुयावःगु ज्याखँ, न दिकेगु न न्ह्याकेगुया दुनेया अन्तरबिरोधय् थः हे तनाच्वन । थःगु लजगाःया पुस्तान्तरन व निरन्तरता धरापय् लाःगु स्वयाच्वन त्वाल्याहाँ ... मिखाँ ख्वबि स्वाल्याहाँ हाःगु सखे ल्वःमंकेगु कुतः यानाच्वन ... ख्वबि हुया कायेफुगु मखु, अले ख्वबि हुइकिइपिं नं सुं खनेदुगु मखु... नुगलय् दुने छज्वः खँग्वः चिल्लाय् दंक थ्वयाच्वन “ग्वाहालि ... ग्वाहालि ... थ्व देय्या छगु लजगाः (व्यवसाय) न्हनिइन अले तनिइन, परनिर्भरताया झ्वाकलं पिहांवा, आत्मनिर्भरताया निंतिं ग्वाहालि फ्वना” । अस्तु ...

 

सुरेश प्रधान, यल

suresh.tayeju@gmail.com

नेपाल संवत ११४० गुलागा: दुतिया (अगस्त ०५ / साउन २१)

 

पुनश्च : थुगु बाखँया प्रस्तुतिइ खनेदुपिं पात्र, थाय, घटना, आदि सकतां कालपनिक जक ख: । छुं कथं सुं वा सुयागुं परिवेश नाप ज्व:लातसा संयोग जक तायेका दिइत इनाप यानाच्वना ।